Dostęp kobiet do oświaty jest fundamentalnym prawem człowieka, które umożliwia korzystanie z wszelkich innych praw społecznych, ekonomicznych, kulturalnych i politycznych. W XXI wieku wydaje się to oczywiste, jednak nie zawsze tak było, a droga kobiet do edukacji nie była łatwa.

Kobiety miały znaczący wpływ na rozwój nauki od najdawniejszych czasów. Już w starożytnej Grecji znanych było kilka kobiet, które pomimo braku praw społecznych i wyborczych uzyskały wykształcenie. Na szczególną uwagę zasługuje postać Agnodike, która w przebraniu mężczyzny ukończyła studia medyczne.

Średniowieczna Europa to czas  bardzo ograniczonego dostępu do szkolnictwa.Nauka w tym okresie była dostępna jedynie dla dziewczyn szlachetnie urodzonych. Ośrodki takie jak Uniwersytet Boloński czy ScholaMedicaSalernitana, należące do studium generale, były średniowiecznymi prekursorami i jednocześnie wiodącymi ośrodkami naukowymi, które stwarzały możliwości zdobycia wykształcenia przez kobiety. Nieliczne opactwach również stanowiły w tym czasie ośrodki dydaktyczne.

 Nowożytność to okres rewolucji naukowej, jednak rewolucja ta objęła swoim zasięgiem jedynie przewartościowanie teorii panujących w świecie nauki, szczególnie za sprawą paradygmatów stworzonych przez Izaaka Newtona oraz Galileusza. Nie wpłynęła natomiast na dostrzeżenie wartości kobiet w nauce, co nadal uniemożliwiało kobietom dostęp do towarzystw naukowych czy debat publicznych. Rewolucja ta utrwaliła jedynie stereotyp o naturze kobiet.

Milowym krokiem na drodze ku kobiecej edukacji było powstanie w połowie XIX w. pierwszych, zorganizowanych związków  kobiet i ich aktywność na rzecz poszerzenia udziału i roli kobiety w życiu społeczno-gospodarczym, określanych terminem emancypacja kobiet.

Koniec wieku XIX stanowi przełom w dostępie do edukacji, za sprawą powstawania kobiecych szkół wyższych (college). Prekursorami tej inicjatywy były Stany Zjednoczone oraz Zjednoczone Królestwo.Catherine Brewer jako pierwsza kobieta w 1840 r. uzyskała dyplom ukończenia studiów wyższych i tytuł bachelor’sdegree.W 1903 Maria Skłodowska Curie otrzymała jako pierwsza kobieta w historii Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki za pracę nad zjawiskiem promieniotwórczości. Uzyskanie prawa wyborczego przez kobiety (Finlandia 1906, Polska 1918, Stany Zjednoczone 1920), znacząco przyspieszyło egzekwowanie równości kobiet i mężczyzn.

Walka polskich kobiet o dostęp do szkolnictwa, rozgorzała w Królestwie Polskim po upadku powstania styczniowego. Zauważano potrzebę zreformowania profilu edukacji kobiet: z edukacji salonowej na edukację społecznie użyteczną. Kształcenie kobiet w tym okresie było nieformalne – nie dawało zawodowych uprawnień. Uniwersytet latający to nieformalna instytucja kształcenia wyższego, prowadzona w prywatnych domach od 1885 r., stworzona w celu podnoszenia poziomu wiedzy kobiet, które nie miały możliwości kształcenia na uniwersytetach. Najbardziej znaną absolwentkąUniwersytetu jest Maria Skłodowska-Curie. W roku 1905 Uniwersytet Latającystał sięlegalnie działającym Towarzystwem Kursów Naukowych, a następnie w 1920 – Wolną Wszechnicą Polską.Pod koniec XIX w. pracazawodowa kobiet, kojarzona z koniecznością, nie budziła już kontrowersji, jednak praca w zawodach inteligenckich wciąż była trudno dostępna.

W Polsce po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku kobiety nadal miały otwartą drogę do studiowania, jednak występował problem z habilitacjami  i wspinaniem się po szczeblach akademickiej kariery.

Czas II wojny światowej to okres szerokiego dostępu kobiet do nauki, zarówno w Polsce jak i na świecie. Braki kadrowe w instytucjach oświaty i szkolnictwa wyższego, z powodu niewystarczającej ilości pracowników-mężczyzn powołanych do wojska, otwierał przed kobietami możliwość samorealizacji i pracy w zawodach dotychczas nieosiągalnych i w obszarach  wcześniej zarezerwowanych wyłącznie przez mężczyzn. Nauki ekonomiczne, prawo, psychologia, matematyka czy fizyka to tylko kilka przykładów nowych obszarów aktywności kobiet. Również instytucje rządowe rozpoczęły nabór kobiet na stanowiska państwowe. Stopniowo ujednolicano programy szkół żeńskich i męskich oraz wprowadzono koedukację.Po II wojnie światowej zauważalnie wzrosła liczba kobiet-doktorów.

Zasługi kobiet w poszerzeniu wiedzy o świecie  i ich wkład w naukę, technologię i medycynę jest niepodważalny.Należy jednak pamiętać, że zdobycie przez kobiety prawa wstępu na uniwersytety nie kończy ich walki o dostęp do edukacji. Nawet w XXI wieku zauważalne są zjawiska przypisywania kobiet do zawodów mniej prestiżowych i gorzej płatnych oraz wyraźnych dysproporcji struktury zatrudnienia w niektórych dziedzinach nauki. Należy zatem, nadal pracować nad niwelowaniem różnic, aby w równym stopniu odpowiadać na wyzwania współczesnego świata.